پایان نامه تبیین فقهی وحقوقی نحوه ی اجرای احکام حد زنا
دانشگاه آزاد اسلامی
واحد دامغان
دانشکده حقوق
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته حقوق
گرایش فقه وحقوق اسلامی
عنوان
تبیین فقهی وحقوقی نحوه ی اجرای احکام حد زنا
استاد راهنما
دکتر مهدی ذوالفقاری
استاد مشاور
دکتر احمدرضا بهنیافر
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده.1
مقدمه.2
الف}بیان موضوع.2
ب}سؤلات تحقیق.3
ج}فرضیه تحقیق3
د}اهداف وکاربردها3
ه}روش تحقیق.3
و}معرفی پلان4
فلسفه حرمت زنا4
فصل اول:اقسام حدزنا،راه های اثبات آن وامکان سقوط حدپس ازصدورحکم
1-1-واژه شناسی واقسام حدزنا.7
1-1-1-واژه شناسی.7
1-1-1-1-حد7
1-1-1-2-جرم.8
1-1-1-3-زنا8
1-1-2-انواع حدزناوراههای اثبات آن.14
1-1-2-1-حدقتل ومواردآن23
1-1-2-2-حد رجم ومواردآن.25
1-1-2-3-حد جلد ومواردآن28
1-1-2-4-سایرمجازاتهای حدی برای زنا.29
1-2-امکان سقوط حد زنا پس ازصدورحکم31
1-2-1-سقوط به سبب توبه پس ازصدورحکم31
1-2-2-سقوط به سبب انکارپس ازاقرار.45
1-2-2-1-سقوط به سبب عوارض دیگر.48
1-2-2-1-1-عفومحکوم 48
1-2-2-1-2-فرارحین مجازات.50
1-2-2-1-3-فرارشهود.50
1-2-2-1-4-اسلام آوردن مجرم.51
1-2-2-1-5-گذشت بزه دیده.51
فصل دوم:کیفیت اجرای حدرجم وجلد
2-1-افرادواجدصلاحیت اجرا54
2-1-1-روایات وارده55
2-1-2-فتاوی فقها58
2-1-3-امکان اجرای حد درزمان غیبت.60
2-2-شرایط عمومی اجرای حدزنا61
2-2-1-علنی بودن61
2-2-2-حضورجمعی ازمؤمنین.68
2-3-شرایط اختصاصی حدجلد70
2-2-1-اعتدال هوا هنگام اجرای حکم.70
2-3-2-کیفیت وحالت اجراومحکوم هنگام اجرا71
2-2-2-1-عدم اجرادرهنگام حمل واستحاضه زن71
2-2-2-2-عدم اجرادرحالت بیماری72
2-2-2-3-وضعیت محکوم هنگام زدن ضربات.74
2-4-کیفیت اجرا وشرایط اختصاصی حدرجم77
2-4-1-شرایط اختصاصی حدرجم77
2-4-2-وضعیت اجرای حدرجم درقانون جدید مجازات اسلامی.79
فصل سوم:کیفیت استیفاءحدقتل وسایرمجازات های حدی زنا
3-1-کیفیت استیفاء حدقتل82
3-2-کیفیت استیفاءسایرمجازات های حدی زنا90
نتیجه گیری93
پیشنهادها94
منابع ومأخذ.95
الف)منابع فارسی.95
ب)منابع عربی.96
ج)پایگاه های اینترنتی.97
د)فرهنگ ها.98
ه)قوانین ولوایح98
خ)مقالات98
چکیده انگلیسی.99
چکیده
یکی ازاصول کلی برای اجرای حدوداصل لزوم اجرای حد می باشدیعنی اگرکسی مرتکب جرمی شودباتوجه به شرایطی که قانون تعیین کرده است بایدحدرابراوجاری کرد.روایتی ازامام صادق که مؤکداین اصل استایشان فرمودند:درکتاب حضرت علی (ع)?مده است که ایشان باشلاق یانصف آن یابعض آن حدرااجرا می کردند واگرخدمتکاری پیش اومی آوردند که هرچند درکی نداشت حدی ازحدودالهی راتعطیل نمی کرد،به اوگفته شدچگونه شلاق می زد?فرمود:شلاق راازوسط یا ثلث آن به دست می گرفت وبراساس سن به اوشلاق میزدوهرگزحدی ازحدودالهیراباطل نمی کردازموارددیگری که باید دراجرای حدبه آن اشاره کرداین است که حدودالهی بایدسریعاًاجراشودوتأخیردراجرای حدجایزنیستکه بازهم ازحضرت علی(ع)سفارش شده است کهمی فرمود:{لیس فی الحدودنظرساعه} یعنی دراجرای حدتأخیرروانیستوآخرین عاملی که دراجرای حدجایز نیست عبارتست ازشفاعت وکفالت.
زنا یکی ازاموری است که هرجامعه ای اعم ازکوچک یابزرگ،عقب مانده یا پیشرفته، فقیریاغنی بدان مبتلا وکم وبیش آن راتجربه می کند به گونه ای که میتوان گفت علل وریشه بسیاری ازمشکلات جوامع شیوع زنا درآن میباشد.هرچندجامعه ازافراد مختلف ومتفاوت بوجودآید این أمربازهم سیروسلوک خودرادرپیشمی گیرد ودامن گیربسیاری ازافراد جامعه میشود وآن جامعه رادر کام مرگ فرو میبرد این امردرهرزمان ومکانی ودرهرقوم ومللی جایگاه خود راحفظ میکندواشخاص زیادی راقربانی دسیسه های پلید خودقرارمیدهدوجودامیال وخواسته های فرد از یکسو وعوامل تحریک آمیز ازجانب دیگران ازسوی دیگردست به دست هم داده واورادررسیدن به این اهداف شوم یاری می کند.
یکی ازعواملی که ازوقوع چنین جرمی جلوگیری میکند وجودابزارقدرتمندی به نام قانوناست که درجوامع مختلف خودنمایی میکند ،به همین دلیل هرجامعه ای برای پیشبرد اهداف خوددرمسیرسالم ازوجود قانون بی بهره نیست همه ی دانشمندان وعلما صرف نظراز افکار وعقایدخاص خود دراین نکته یعنی درمورد لزوم وضرورت قوانین ومقررات با هم اتفاق نظردارندبنابراین باید باتکیه براصل الزامی بودن قانون ومقررات ازانجام این عمل ناپسنددوری کنیم.
مادراین پایان نامه برآن شده ایم که دررابطه با حدزنا،انواع واقسام آن وراههای ثبوت وسقوط آن توضیحاتی بیان کنیم.
واژگان کلیدی:حد،زنا،استیفاء،اجرای حکم
مقدمه
الف)بیان موضوع:
هرجامعه برای حفظ نظم وصیانت ازجان ومال وناموس مردم ودر جهت اجرای عدالتمقررات خاصی وضع می کند که ازمیان آن قوانین،آیین دادرسی کیفری ازاهمیت وحساسیت ویژه ای برخوردارمی باشد چرا که قواعدآیین دادرسی کیفری مترقی ودقیق می باشد به طورقطع، آزادیهای مشروع افرادوحقوق آنان تحت این قواعد بهتر وبیشترتأمین خواهدشد. درنظام حقوقی کشورما قانون آیین دادرسی کیفری راه فراز ونشیبی راپشت سرگذاشته است وبه نظر می رسد اوج پیشرفت آیین دادرسی کیفری در ایران،قانون سال 1290 واصلاحات بعدی آن می باشد. که به دنبال تصویب قانون تشکیل دادگاههای عمومی وانقلاب درسال1373 واستقرارمحاکم عمومی، نهایتاً درسال1378 کنارگذاشته شد وقانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی وانقلاب درامورکیفری مصوب 1378 جایگزین آن شد.
درهردوقانون ،اجرای احکام کیفری ازمسائل مهم ومورد توجه قانون گذاربوده است وبه نظرمی رسد ازجمله مواردی که قانونگذار توجه کافی درخصوص آن عنایت نداشته است – معمولاً درموارد زیادی جعل حکم صورت نگرفته ویا به صورت مبهم ومجمل تعیین تکلیف نموده است-همین موضوع اجرای احکام کیفری می باشد که جادارد قانونگذار دراین خصوص دقت وتوجه بیشتری به عمل آورد.
اساتید حقوق جزا دررشته آیین دادرسی کیفری ،فرایندهای رسیدگی به پرونده کیفری را 4یا5مرحله تقسیم نموده وآخرین مرحله ی آن رااجرای حکم میدانند.به طورخلاصه ،به محض وقوع جرم،دستگاه عدالت کیفری اعم ازپلیس ودادسرا ودادگاه های جزایی واردعمل گردیده وپس ازکشف جرم وتعقیب متهمان به ارتکاب جرم، تحقیقات مقدماتی راانجام وبافرض احرازمجرمیت، پرونده باصدورکیفرخواستبه دادگاه جزایی ارسال ودادگاه پس ازانجام رسیدگی های لازم،بافرض احرازگناه کاری،متهم رابه تحمل مجازات،محکوم وبافرض تأییدحکم ولازم الاجراشدن آن،بالاخره نوبت آخرین مرحله ی دادرسی که اجرای حکم است فرامیرسد.اجرای حکم درقالب اعمال مجازات ویااقدامات تأمینی وتربیتی درواقع نتیجه وثمره همه ی فرایندهاواقدامات صورت گرفته درمراحل قبلی است. به یک معنا تمام نهادهای کیفری واصول وقوائد حاکم برروندرسیدگی به یک پرونده کیفری وتلاش ها وزحمات بی وقفه دادرسان برای رسیدن به همین مرحله است. مرحله ای که بااجرای مجازات علیه مجرم، واکنش اجتماعی به صورت سرکوبگرانه ویاپیشگیرانهدرقبال پدیده بزه،آشکارمیشودوبنا به اصطلاح عدالت اجرامیشود.
درنهایت بااین واقعه ی تلخ روبروهستیم که درواحدهای اجرای احکام کیفری معمولاازقضات جوان وبدون هیچ گونه سابقه وتجربه کاری استفاده میشودومهمترین وحساس ترین مرحله ازمراحل دادرسی کیفری به دست کسانی سپرده میشود که ازدانش وتجربه کافی برخوردارنیستند وچه بساخوداینهامشکلات جدیدی راتولید وفرایند احقاق حق واجرای عدالت رابه تأخیرانداخته یاتعطیل میکنند.
در کشورما ودر قوانین موجود وحتی درشرع انور اجرای احکام جزایی تابع تشریفات خاصی است مثلاً نحوه ی اجرای شلاق حدی باشلاق تعزیری تفاوت دارد.دراین میان اجرای احکام حدود ازاهمیت به سزائی برخوردار است. به طورکلی آنچه دراین رساله مورد بحث قرارخواهدگرفت بررسی، تجزیه وتحلیل کیفیت اجرای حد زنا می باشد که در3 فصل گردآوری شده است.
ب)سؤلات تحقیق:
1-آیا دراجرای حدزنا بین زن و مرد تفاوت قائل می شود؟
2-آیااجرای احکام حدزنافوری می باشد؟
ج)فرضیه تحقیق:
1-دراجرای مجازات های حدی به ویژه حدزنامی توان درکیفیت وکمیت برای زن و مرد تبعیض قائل شد.
2-باتوجه به آیات وارده می توان گفت اجرای حدود مخصوصا حد زنا،فوری و تأخیردرآن جایزنیست.
د)اهداف وکاربردها:
هدف از این تحقیق بررسی چگونگی اجرای مجازات حدزنا برمحکوم وکیفیات آن می باشد که این أمرخودباعث میشود بااجرای مجازات علیه مجرم،واکنش اجتماعی به صورت یک ابزارسرکوبگرانه یا پیشگیرانه درقبال پدیده بزه، آشکارشود وبه نوعی عدالت درجامعه فراگیرشود .
ه)روش تحقیق:
روش مطالعه کتابخانه ای وتحلیل اطلاعات برنگارش این پایان نامه به کار رفته است.
و)معرفی پلان:
به طورکلی آنچه دراین رساله مورد بحث قرارخواهدگرفت بررسی، تجزیه وتحلیل کیفیت اجرای حد زنا می باشد که در3 فصل گردآوری شده است.فصل نخست به تحلیل وتبیین فقهی اجرای احکام حد زناشامل اقسام حد زنا،راه های اثبات وامکان سقوط آن وفصل دوم به کیفیت اجرای حدرجم وجلدودرنهایت فصل سوم به کیفیت استیفاءحدقتل ودیگر مجازات های آن اشاره می کند. دراین رساله سعی برآن شده که حتی الامکان ازآیات ،روایات ،فتاوای فقها ونظرات ایشان استفاده شود.
فلسفه حرمت زنا:
زنا و عمل منافى عفت یکی از گناهان کبیره است که درآیات قرآن بدان اشاره مىکند علت این حرمت عبارت است :
1- پیدایش هرج و مرج در نظام خانواده، و از میان رفتن رابطه فرزندان و پدران، رابطهاى که وجودش نه تنها سبب شناخت اجتماعى است، بلکه موجب حمایت کامل از فرزندان مىگردد، و پایههاى محبتى را که در تمام طول عمر سبب ادامه این حمایت است میگذارد .
خلاصه، در جامعهاى که فرزندان نامشروع و بى پدر فراوان گردند روابط اجتماعى که بر پایه روابط خانوادگى بنیان شده سخت دچار تزلزل مىگردد .
براى پى بردن به اهمیت این موضوع کافى است یک لحظه چنین فکر شود که چنانچه زنا در کل جامعه انسانى مجاز گردد و ازدواج برچیده شود، فرزندان بى هویتى که در چنین شرایطى متولد شوند تحت پوشش حمایت کسى نیستند، نه در آغاز تولد و نه به هنگام بزرگ شدن.از این گذشته از عنصر محبت که نقش تعیین کنندهاى در مبارزه با جنایت ها و خشونت ها دارد محروم مىشوند، و جامعه انسانى به یک جامعه کاملا حیوانى توأم با خشونت در همه ابعاد، تبدیل مىگردد.
2- این عمل ننگین سبب انواع برخوردها و کشمکش هاى فردى و اجتماعى در میان هوس بازان است، داستان هایى را که بعضى از چگونگى وضع داخل محلههاى بدنام و مراکز فساد نقل کرده و نوشتهاند به خوبى بیانگر این واقعیت است که در کنار انحرافات جنسى بدترین جنایات رخ مىدهد.
3- تجربه نشان داده و علم ثابت کرده است که این عمل باعث اشاع? انواع بیماری ها است و با تمام تشکیلاتى که براى مبارزه با عواقب و آثار آن امروز فراهم کرده اند باز آمار نشان مىدهد که تا چه اندازه افراد از این راه سلامت خود را از دست داده و مىدهند.
4- این عمل غالبا سبب سقط جنین و کشتن فرزندان و قطع نسل مىگردد، چرا که چنین زنانى هرگز حاضر به نگهدارى این گونه فرزندان نیستند، و اصولا وجود فرزند مانع بزرگى بر سر راه ادامه اعمال شوم آنان مىباشد، لذا همیشه سعى مىکنند آنها را از میان ببرندو این فرضیه کاملا موهوم که مىتوان این گونه فرزندان را در مؤسساتى زیر نظر دولت ها جمعآورى کرد شکستش در عمل روشن شده، و ثابت گردیده که پرورش فرزندان بى پدر و مادر به این صورت چقدر مشکلات دارد، و تازه محصول بسیار نامرغوبى است، فرزندانى سنگدل،جنایتکار ،بى شخصیت و فاقد همه چیز!
5- نباید فراموش کرد که هدف از ازدواج تنها مسئله اشباع غریزه جنسى نیست، بلکه اشتراک در تشکیل زندگى و انس روحى و آرامش فکرى، و تربیت فرزندان و همکارى در همه شئون حیات از آثار ازدواج است که بدون اختصاص زن و مرد به یک دیگر و تحریم زنان هیچ یک از اینها امکان پذیر نیست.
زنا ازگناهان بزرگ است،خدای متعال میفرماید اززنا دوری کنید که زناگناه است”ودرآنان که باالله خدای دیگررانمیخوانندوکسی راکه خداوندخونش راحرام دانسته است، جزبه حق ، نمیکشند وزنا نمیکنندوهرکس این کارراانجام دهدگناهی کرده است که درروزقیامت عذابشان زیاد میشود وهمیشه درآن به خواری می افتند”آنچه مسلم است حرمت عمل زنااعم ازمحصنه،غیرمحصنه،به عنف یابدون عنف،بامحارم یا باغیرمحارم است.درکتب فقهی به تعریف زنا،شرایط اثبات آن،ادلّه اثباتی،مجازات های مختلف آن اعم از رجم،شلاق وقتل اشاره شده که به تبع منابع فقهی قانون مجازات اسلامی که قسمتی رابه بحث حدزنا اختصاص داده ودرمواد63تا 107ضمن تعریف حدزناوبیان شرایط احسان،اقسام دیگرزناومجازات های مختلف ومتناسب آن رابیان داشته است.
رکن قانونی جرم زنا را مواد 63 الی 67 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 تشکیل می دهد. رکن مادی جرم زنا به صورت انجام فعل مثبت تحقق می یابد. در جرم زنا باید دخول توسط آلت رجولیت مرد در فرج زن باشد و مواردی را که توسط دیگر اعضای بدن مرد، مثل دخول انگشت در فرج زن صورت می گیرد، را دربر نمی گیرد. همچنین در صورتی که مرد آلت رجولیت خود را در محلی غیر ازفرج زن مثل دهان وی وارد نماید، را شامل نمی شود.
در کیفیت و چگونگی اجرای حد زنا برزن یامرد زناکار هیچ تبعیضی علیه زنان روا داشته نشده است . بلکه تمام تفاوتها به فیزیک زن و مرد در دونوعساختار وجودی برمی گردد که نادیده انگاشتن این تفاوت روحی و جسمی زن و مردچشم پوشیبر واقعیتهای موجود نظام هستی است . حد زنا بر مرد زناکار غیرمحض در حالی جاری میشود که ایستاده باشد و اگر او را برهنه یافته اند جز عورت ، بقیه بدن او برهنه باشدو اگر بالباس یافته اند بنابر احتیاط به هر صورت که او رایافته اند حد به همان شکلبر او جاری می شود وضربات شلاق نباید بر سر و صورت وعورت او واردشود ولی حد زنا برزن زناکار غیرمحض در این حالت جاری می شود که زن نشسته باشد و بدن اوبا لباس ومانند آن پوشیده باشد و از شلاق زدن برسر و صورت زن نیز باید خودداری شود. همچنین اجرای حد درباره زن باردار و شیرده باید تاموعد انقضا به تاخیر افتد (ماده92 ق .م)
این گونه تفاوتهای موجود در اجرای حد زنا که در بعضی مواردوضعیت بهتری برای زنان مرتکب زنا در اجرای حد ایجاد می کند نه تنها تبعیضی علیهآنان نیست بلکه به لحاظ فیزیک زنان و مسائل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با ساختار وجودیزن در جامعه اسلامی رعایت آنها ضروری است و چه بسا برابری زن و مرد موجب تشییع فحشاشود.
پس ازاینکه رأی قطعی ولازم الاجراءگردید وقاضی صادرکننده رأی دستوراجراء راصادروپرونده جهت اجرای حکم به واحداجرای حکم ارسال شد، اولین وظیفه قاضی اجرای احکام پس ازمطالعه وبررسی پرونده ودرصورتی که حکم صادره فاقدایراد واشکال قانونی باشد،حکم اجرامی شود وتصمیم مقتضی حسب مورد اتخاذ می شود.برخی ازموانع باعث زوال وسقوط مجازات می شوند،مانند عفودرمورد اعدام واعلام گذشت اولیاء دم درقصاص وبرخی از آنها باعث تأخیرمجازات می شوندمانند بیماری وحامله بودن محکوم زن یاعواملی که سبب سقوط مجازات یااجرای حد به طورمطلق می شوند مانندتوبه یاانکارپس ازاقرارو.
تعداد صفحه :110